حجامت یکی از درمان های زیرشاخه طب سنتی است که از دیرباز در ایران رایج بوده است. امروزه کمتر پزشکی حتی در طب مدرن منکر تاثیرات مثبت حجامت بر سلامتی می شود و یک درمان کاملاً جا افتاده است.
بطور کلی حجامت به دو دسته تقسیم می شود:
۱- حجامت خشک یا همان بادکش
۲- حجامت تر که همان ایجاد بادکش و تورم موضع مد نظر و ایجاد چند خراش سطحی روی پوست و بادکش مجدد آن و خونگیری به میزان ۵۰ الی ۱۰۰ سی سی از محل خراشیده شده
اَعُوذُ بِاللهِ الکَریمِ فِی حِجَامَتِی مِنَ العَینِ فِی الدَّمِ وَ مِن کُلِّ سُوءٍ وَ أغلَالٍ وَ أمرَاضٍ وَ أسقَامٍ وَ أوجَاعٍ وَ أسألُکَ العَافِیَۀَ وَ المُعَافَاۀَ وَ الشِّفَاءَ مِن کُلِّ دَاءٍ
پناه می برم به خداوند کریم در حجامتی که انجام می دهم از انحراف در خون و از تمام بدیها، ضعف ها، مرض های (بدنی)، دردها و مرض های (بدنی و روحی) و از تو عافیت و اسباب عافیت و شفاء تمام بیماری ها را طلب می کنم.
(بحار، ج ۶۲ ص ۱۷)
از ۴ ماهگی تا ۶۰ سالگی میتوان حجامت نمود. البته برای افراد بالای ۶۰ سال بستگی به توانایی فرد دارد، در صورت توانایی تا ۷۰ سال هم می توان حجامت نمود.
بطورکلی تعداد دفعات مناسب و استاندارد حجامت برای هر شخص بستگی با طبع و مزاج فرد دارد. افرادی که طبع گرم ( صفراوی و دموی ) دارند، حجامت برای آنها مناسب تر است. این افراد اصطلاحاً پرخون هستند. هر دو ماه یکبار حجامت برای این افراد مناسب است.
افراد با طبع سرد شامل سودایی ها و بلغمی ها می شوند. کسانی که بلغمی شدید هستند حجامت برایشان مناسب نیست و بادکش گرم برای آنها مناسب تر است. چنانچه بلغمی ها قصد حجامت دارند ده روز قبل از ایام حزیران اسپند شبانگاهی مصرف نموده تا بدنشان موقع حجامت گرم باشد.
سودایی ها نیز پیش از حجامت بایستی منضج های مناسب جهت حل کردن سودای در خون مصرف کنند تا سودای سوخته و مضر از بدنشان راحت تر خارج شود. این دسته از افراد می توانند ۳ بار در سال حجامت کنند. منضج مناسب برای این افراد سرکه انگبین به مدت ده روز است.
فلسفه خونگیری در حجامت دفع اخلاط سمی و مضر از بدن است. حجم خون خروجی از بدن به طبع و مزاج فرد، غلظت خون بستگی داشته و متناسب با آن ۵۰ تا ۱۵۰ سی سی خون از بدن خارج می شود.
خروج خون از موضع حجامت به عمیق بودن خراش ها بستگی زیادی ندارد. به پرخون بودن بیمار، رقیق بودن خون و گرم و سرد بودن طبع بیمار وابسته است.
بهتر است جهت خروج بهتر فضولات و رقیق تر شدن خون ده روز پیش از حجامت فرد از زقیق کننده های خون طبیعی مانند دوسین (عسل و سیاهدانه)، سرکه انگبین، سیاهدانه (روزی ۲۱ عدد)، انار در فصل پاییز استفاده کند.
فاصله زمانی بین دو حجامت، ذر ذرمان های یداوی جهت بهبود بیماری خاصی که پزشک طب سنتی حجامت را طی مراحلی تجویز نموده یک ماه است. البته اگر بیمار قوی و پرخون باشد دو هفته یکبار هم مشکلی ندارد.
اما بطور کل بر اساس طبع و مزاج هر فرد دفعات و تعداد حجامت مشخص می شود. بهتر است در خصوص حجامت های مکرر با پزشک طب سنتی مشورت نمایید.
